معلم فردی است که مسئولیت انتقال دانش و روش های استدلال به دانش آموزان را دارد.

در فرانسه، نظام آموزشی در سه سطح آموزشی سازماندهی شده است:

1. آموزش ابتدایی (اولین سطح آموزش)، با مهدکودک/ کودکستان (3 سال) سپس مکتب ابتدایی (5 سال). معلم در سطح ابتدایی معمولاً با کودکانی از 2 تا 11 سال کار می‌کند.
2. تحصیلات متوسطه (دومین سطح آموزش) با دوره راهنمایی "collège" (4 سال) سپس دبیرستان/ لیسه (3 سال). معلم در سطح متوسطه معمولاً با نوجوانانی از 11 تا 18 سال کار می‌کند.
3. تحصیلات عالی شامل:
   - دانشگاه ها،
   - مؤسسات فناوری دانشگاهی (IUT) برای آموزش‌های حرفه‌ای کوتاه‌مدت
   - مدارس تخصصی
   - مدارس عالی (بسیار انتخابی) دانش آموزان خود را پس از 2 سال دوره‌های آمادگی (CPGE) یا پس از بکلوریا جذب می کنند.

در سطح ابتدایی و متوسطه، حرفه معلمی تحت مقررات خاصی است. به این معنا که شرایط ویژه‌ای برای آن وجود دارد. چندین روش برای حرفه معلمی وجود دارد. این امکانات به نوع مؤسسه (دولتی/خصوصی) یا قرارداد استخدامی (دائمی/قراردادی) معلم بستگی دارد.

در آموزش ابتدایی و متوسطه فرانسه، مؤسسات دولتی و خصوصی تفاوت دارند.

• مؤسسات دولتی: عملکرد و سازمان‌دهی آن‌ها زیر نظر وزارت آموزش ملی (معارف) است.
• مؤسسات خصوصی: اکثریت این مؤسسات قراردادی با دولت دارند که آن‌ها را ملزم به پیروی از برنامه‌های آموزشی دولتی می‌کند. این "مؤسسات دارای قرارداد" غالباً مذهبی (عمدتاً کاتولیک) هستند، اما مدارسی از دیگر ادیان یا بدون وابستگی مذهبی نیز وجود دارند (مانند مکاتب دوزبانه، بین‌المللی یا با شیوه‌های آموزشی نوین).
  معلمان شاغل در مؤسسات خصوصی دارای قرارداد نیز وابسته به وزارت معارف هستند، ولی تحت قوانین حقوقی متفاوتی قرار دارند.

چه در آموزش دولتی و چه در آموزش خصوصی دارای قرارداد همکاری با دولت، باید میان دو نوع قرارداد وجود دارد:

• قرارداد اول، "معلم دایمی" پس از آزمون رقابتی انتخاب میشود. این قرارداد شغلی پایدار است، زیرا تضمین اشتغال دائمی دارد. در مؤسسات دولتی، به معلم رسمی "کارمند دولت" گفته می‌شود.
• قرارداد دوم، "معلم موقت" براساس قرارداد استخدام می‌شود و دسترسی به آن آسان‌تر است. این قرارداد انعطاف‌پذیرتر است، ولی از ثبات کمتری برخوردار است. در مؤسسات دولتی به آن "قراردادی" و در مؤسسات خصوصی "جایگزین (suppléant)" گفته می‌شود.